آداب المسترشدین ۱۶ – رمز موفقیت
آیت الله العظمی جعفر سبحانی تبریزی: اولا طلبه باید به مقدار کافی بخوابد. اگر از خواب خودش کم بگذارد، به درسش لطمه میخورد، چون در جلسه درس، احساس کسالت میکند. کسانی هستند که فکر میکنند اگر مثلا تا نصف شب مطالعه کنند، موفقترند. ولی اینطور نیست بلکه کسانی موفق هستند که هم به مقدار کافی مطالعه کنند و هم به مقدار لازم بخوابند. کم خوابی و حتی بیدار ماندن برای تهجّد، اگر بیش از اندازه باشد، قطعا برای درس مضر است. اگر هم تهجّدی است باید به مقدار لازم و در حد ضرورت باشد. نکته دیگر، مطالعه قبل از درس، در موفقیت طلبه بسیار موثر است. چون مطالعه قبل از درس، آمادگی بیشتری برای درک مسائل به او میدهد. نکته حائز اهمیت دیگر، رعایت نظم و انظباط برای حضور در جلسات درس است. من واقعاً رنج میبرم وقتی میبینم بعضیها به این موضوع کمتر اهمیت میدهند. بنده خودم در مسجد اعظم درس میگویم. گاهی میبینم که در شروع درس، افراد کمی آمدهاند و کمکم بر تعداد آنها افزوده میشود و ناچار باید مطالب را مرتّب تکرار کنیم. در نتیجه هم گوینده خسته میشود و هم آنها که از اول حضور داشته اند. خدا رحمت کند مرحوم آیت الله بروجردی را، به خاطر دارم وقتی درس ایشان شروع میشد، عدهای مقید بودند از اول درس حاضر باشند، اما عدهای هم در لحظات پایانی درس، خود را به جلسه میرساندند. گویی نه برای درس، بلکه فقط برای ثبت نام میآمدند! خلاصه این که رعایت نظم و دقت در وقت، پیش مطالعه درس و عدم خوابآلودگی و خستگی، از جمله مواردی است که در بهرهگیری از درس استاد، بسیار مؤثر است.