گزارش برگزاری برنامه پیشینه تابستان ۹۵

گزارش نشست علمی جایگاه فقه در منظومه علوم اسلامی

در جلسه‌ای که مورخ ۱۱/۰۶/۹۵ از ساعت ۹الی ۱۱ صبح در مدرسه عالی خاتم الاوصیا برگزار شد حجت الاسلام استاد اسلامی به بیان مطالبی در موضوع جایگاه فقه در منظومه علوم اسلامی پرداخت.
وی در ابتدای بحث خود با اشاره به تشابه این موضوع «فلسفه فقه» با «انسان» به بیان رئوس موارد مرتبط با شاخصه ها وشاکله های مشترک پرداخت وی در خصوص معرفی موضوع از این زاویه اظهار داشت باید دید اصولا فقه چیست ؟ مبادی و مبانی آن کدام است ؟ چگونه فربه می شود ؟ چگونه لاغر می شود؟ اخروی است یا دنیوی؟ فردی است یا جمعی ؟ و یا این که استدلال دارد یا ندارد ؟ مبنا دارد یا نه ؟ بر این مبناست که میتوان فلسفه فقه را و مبنای وجودی این شاخه علمی را توجیه نمود وی در ادامه افزود پرداختن به مباحث فلسفه فقه با پرداختن به فقه کمی متفاوت است همچنان که گاهی موضوعی را از بیرون مورد ارزیابی قرار میدهیم وگاه همین موضوع را ازدرون واین دو زاویه دید تفاوت های اساسی را در نتیجه ایجاد می کند .
استاد اسلامی در این باره که آیا می توان بدون اطلاع و آگاهی عمیق به فقه در موضوع فلسفه فقه موفق بود یا نه وبه عبارتی آیا میتوان با این که چندان اطلاعات عمیقی از مباحث فقهی نداشت در موضوعات مربوط به فلسفه فقه نظر داد یا نه ؟ در این باره اظهار داشت این موضوع بالطبع منتفی است چرا که علم فقه علم حکم شناسی است و علم باید و نباید است و نمی توان با این که چندان کارشناس ماهری در فقه نبود در مباحث کلی آن نظر داد وهمچنین نیاز به استنباطاتی دارد که تنها مجتهد در علم فقه می تواند از عهده این استدلالات بر آید.
وی در این زمینه که اصولا علم فقه چه علمی و در چه موضوعی است افزود اصولا علم فقه علم حکم شناسی است در حقیقت علم باید و نباید است البته حکم شناسی از نوع شرعی آن زیرا کشف حکم شرعی تفاوت های خاص خود را با حکم قانونی ادبی و پزشکی دارد
ایشان در ادامه به برخی شقوق اختلافی در مکاتب فقهی پرداخت وگفت با این که مکاتب گوناگونی داریم در هر حال در مکتب تشیع از قوت خاصی برخورداریم که البته وظیفه ماست که با احاطه کامل بر مباحث فقهی وارد عرصه فلسفه فقه شویم با بتوانیم ارتباط منطقی بین سرفصلهای این بحث ورئوس مطالب فقهی به صورت مقتدر کار علمی و تحقیقی داشته باشیم.
گفتنی است این جلسه و نشست علمی از سری نشست های مربوط به دوره پیشینه سال تحصیلی ۹۵ـ۹۶ بود که با تدریس حجت الاسلام استاد اسلامی در مدرسه عالی خاتم الاوصیا عج برگزار شد.

گزارش برگزاری دوره های پیشینه در مدرسه عالی خاتم الاوصیاعج
معاون علمی فرهنگی مدرسه عالی خاتم الاوصیا ـ حجت الاسلام آخوندی در خصوص دروس پیشینه مربوط به سال تحصیلی ۹۵ـ۹۶ در این موسسه اظهار داشت امسال با رویکردی خاص سعی بر آن شده تا طلبه و دانش پژوه این مرکز در جلساتی به چشم‌اندازی جامع در رابطه با دروس برسد و در حقیقت با شناخت و آگاهی کلی نسبت به مباحث وارد مطالب مربوط به دو کتاب سترگ حوزه یعنی رسائل و مکاسب شیخ انصاری رحمه الله علیه شود
وی در ادامه به برگزاری کارگاه روش تحصیل فقه و اصول اشاره کرد و اظهار داشت با توجه به این که محوریت مباحث در این مرکز رشته فقه واصول به صورت تخصصی است واصولا این مرکز به عنوان مرکز تخصصی فقه واصول می باشد هماره سعی بر آن بوده که در مورد روش تحصیل موفق این رشته حوزوی جلسات علمی متعددی برگزار شود که تاکنون به همت متولیان این مرکز و باتدریس اساتید مختلف دور ه هایی برگزار شده که مثمر ثمر بوده است
معاون علمی فرهنگی عناوین دیگری از سری کلاسهایی که برگزار شده همچون نگاه جامع مکاسب ۱ و نگاه جامع رسائل ۱ و پیش نیاز رسائل ۳ ،وکتب قواعد فقهیه وحاشیه شناسی رسال وحاشیه شناسی کفایه وهمچنین حاشیه شناسی مکاسب را یادآور شدو خاطر نشان کرد چنان چه طلبه ای به هر دلیل بعد از گذراندن برخی دروس وکتابها بازهم نتوانسته باشد که روح مطلب را به دست آورد و به عبارتی همچنان در برخی مباحث نکات و نقاط مبهم و غامضی برای وی وجود داشته باشد این مرکز وظیفه خودمی داند با برگزاری این گونه کلاسها به رفع این نواقص بپردازد تا طلبه با طیب خاطر و با اشراف بر مباحث وباانس علمی وارد شود.
شایان یادآوری است اساتیدی که در این دوره ها با این مرکز همکاری داشته اند عبارتند از آقایان حجج اسلام استاد طالبی استادآزادمنش استاد تاکی استاد عشایری استاد قربانی واستاد اسلامی
این دوره ها از تاریخ ۰۶/۰۶/۹۵ شروع و تا تاریخ ۱۱/۰۶/۹۵ ادامه یافت.
حجت الاسلام آخوندی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا مدرسه عالی خاتم الاوصیا برای ایام تعطیلی متوالی همچون ایام تابستان جهت استفاده بهینه طلاب از وقت خود برنامه ای تاکنون به صورت مدون ومنظم داشته یا نه؟ در این باره وی اظهار داشت تا کنون در فواصل زمانی متفاوت برنامه های متعددی بوده که بحمدلله نتایج بسیاری از جهات مختلف برای طلاب در بر داشته است به عنوان نمونه در تابستان سال جاری از سوی این مرکز متناسب با هر پایه کتابی معرفی شد که بلافاصله بعد از ایام تعطیل طلابی که این کتاب ها را مطالعه کرده بودند به بیان سؤال واشکالات خود پرداختند واصولا فلسفه برگزاری چنین جلسات با عنوان دوره پسینه از این زاویه قابل توجیه است که این دوره ها در واقع پس از مطالعه کتابها جهت رفع اشکال طلاب و یا احیانا نقد برخی مطالب از سوی آنان برگزار می شود.
برگزاری آزمون مربوط به هر کتاب نیز از دیگر مراحل مربوط به این دوره هاست.
معاون علمی فرهنگی در خصوص تعیین مصادیق مورد نظر مد نظر آموزش در حوزه تعیین کتب مربوط به هر پایه گفت: امسال با توجه به جلساتی که برگزار شد برای پایه ۸ کتاب مصادر فقه ، پایه ۷ تاریخ فقه وفقها ،پایه ۹ کتاب قواعد فقهیه (استاد محقق) ،و در نهایت برای پایه های ۱۰ و ۱۱و طلاب دروس خارج قواعد فقهیه آیت الله فاضل معین شده بود که مورد استفاده ومطالعه طلاب قرار گرفت.