سئوالات پایش رسائل – ج۱- بحث ظن- ص۱۰۵
بحث ظن- ص۱۰۵
۱-ملازمه تعبد به خبر واحد در اخبار از نبی اکرم (صلی الله علیه واله) و اخبار از خداوند را بیان نمائید .
۲-آیا اجماع در کلام ابن قبه ، اجماع اصطلاحی است ؟ (مقصود اجماعی که در یکی از منابع چهارگانه است) چرا ؟
۳-مقصود از عبارت « بل فی مطلق الاماره الغیر العلمیه و ان لم یفد الظن » را بیان نمائید .
۴-به عبارت « هذا طریق یسلکه العقلاء …. » دقت نموده و بیان کنید که آیا این طریق عقلاء حجّت است ؟ تحلیل کنید .
۵-به استدلال « مع ان عدم الجواز قیاساً علی الاخبار عن الله تعالی … » دقت کنید و به سوالات زیر پاسخ دهید .
الف : چرا اصل قیاس توسط شیخ مورد قبول نیست ؟
ب: با فرض قبول قیاس در صورتی که اصول و فروع شریعت بوسیله ادله قطعیه ثابت نشود چه مشکلی پیش می آمد ؟
۶-در ( ص ۱۰۷ ) چرا با اینکه قطع دارای حجیت غیر جعلی است و عقل حاکم بر عمل بر طبق آن است بعنوان مورد نقض بر جعلیات وارد شده است .
۷-در عبارت شیخ « و الاولی ان یقال …. » ( ص۱۰۷) می توانید بگوئید که چرا شیخ از تعبیر « الاولی» استفاده نمود حال آنکه مفاد جواب شیخ ردّ جواب سابق است .
۸-آیا می توانید بازسازی دلیل ابن قبه را از کلام شیخ استخراج نمائید ؟ ( مقصود از بازسازی، طرح دقیق و دوباره دلیل ابن قبه است بطوریکه از احتمالات بیجا خالی باشد )
۹-به عبارت شیخ « قلنا فلایلزم من التعبد …» (ص ۱۰۸ سطر ۷) دقت کنید،آیا با توجه به این فرض که « در صورت عدم تمکن از علم وجوب یا حرمتی نداریم » تعبد به خبر واحد موضوع دارد ؟ به عبارت دیگر تعبد به خبر واحد در جائی است که حکم شارع بر مکلف وجود داشته باشد نه در مقامی که وجوب یا حرمت نداریم .
۱۰-به عبارت « علی الثانی یلزم ترخیص فعل …. » توجه کنید ، حقیقت « ترخیص » فعل مستند به شارع است حال آنکه در صورت نداشتن حکم در حال انسداد ، ترخیص لازم نمی آید زیرا حکمی نیست تا ترخیص وجود داشته باشد حال ، آیا می توانید از عبارات شیخ دفاع کنید .
۱۱- به عبارت « و کذلک نقضه بالقطع … » دقت کنید و بیان کنید که چگونه نقض مذکور را پاسخ می دهد؟
۱۲-به ( ص ۱۰۹ ) « الا ان یقال … » رجوع کنید و توجیه علمی برای این کلام شیخ « اذ لیس المراد انسداد باب … » بیاورید .
۱۳-آیا « الاولی » در ( ص ۱۱۰ ) به معنای ارجح است .
۱۴-با توجه به کلمات شیخ ، انسداد باب علم را در بحث امکان تعبد به خبر واحد تعریف کنید . و برای تعریف خود تحلیل علمی بیاورید .
۱۵-به ( صفحات ۱۱۲) به بعد و توضیحات شیخ انصاری درباره مسلک طریقیت و سببیت دقت کنید به سوالات زیر پاسخ دهید.
الف: فارق اساسی این دو مسلک در چیست ؟
ب: با بیانی کوتاه تفاوت بین مصلحت سلوکیه و تصویب را بیان کنید ( محور اصلی در تفاوت آن دو در ناحیه توصیف علمی و آثار بیان کنید .
ج: رابطه مصلحت تسهیل و مصلحت سلوکیه را شرح دهید .
*مطالب خود را به کلام شیخ مستند نمایید .
۱۶-به کلام شیخ در ( ص ۱۱۹) « الاّ ان یقال ….» مراجعه کنید و کلام زیر را نقد نمایید .
حاصله ان باب العلم بالاحکام الشرعیه لمّا کان مفسرّا او کان تحصیله موجباً للحرج الشدید فی حق اکثر الناس حتی فی زمن النبی صلی الله علیه وآله و الائمّه علیهم السلام صار هذا الانسداد الغالبی او الحرج النوعی حکمه لوضع الامارات الظنیه فوضعها الشارع مطلقا حتی فی حق من تمکن من تحصیل العلم بالاحکام بسوال الامام علیه السلام و نحوه تسهیلا للطریق العامه .
و فیه ما لایخفی اذ تسهیل الامر علی العامه لایرفع قبح تفویت الواقع المترتب علی العمل بالاماره الظنیه ممّن تمکن من تحصیل العلم بالواقع فلابّد من جبر هذا الکسر بمصلح. آخر ر.ک: اوثق الوسائل ص ۲۵۸
*جهت نقد اولاً متن شیخ را دقیق مطالعه نموده سپس با مطالعه کلام فوق اولا ارتباط آن را با متن و سپس درستی یا نادرستی آن را نقد نمائید .
۱۷-درعبارت شیخ « فقد یشکل …» (ص۱۱۹ پارگراف آخر) به سوالات زیر پاسخ دهید .
الف: « قد +مضارع » نشان از تردید نویسنده دارد آیا دلیل این تردید را می توانید بیان کنید .
ب: ارتباط عبارت « و ظاهر شیخنا » را با بحث بنویسید .
ج: با توجه به این عبارت بار دیگر به عبارت « ثم ان قلنا … » (سطر اول ص ۱۱۹ ) به بعد مراجعه کنید و تحلیل خود را بنویسید .