سئوالات پایش رسائل – ج۱ – التجري – صفحه ۵۱

۱- تجری را تعریف کنید ، آنگاه بنویسید که ” قطع به حکم ” ، “ابراز مخالفت” و ” فعل خارجی ” چه نقشی در ماهیت تجری دارند ؟

۲- با توجه به آنکه اجماع دلیل لبی است نه لفظی ، بنویسید آیا تمسک به اجماع در مسئله ” ضیق وقت نماز ” می تواند حکم حرمت تجری را به طور مطلق اثبات کند ؟

۳- با توضیح مسئله ” سلوک طریق مظنون یا مقطوع الخطر و وجوب اتمام نماز در آن ” رابطه آن را با حرمت تجری بیان نمایید .

۴- فرق بین عقل ، بناء عقلاء و سیره عقلاء چیست ؟ و نقش هر یک را در کشف حکم شرعی بیان نمایید .

۵- “تجری ” چه خصوصیتی دارد که باعث شده عقل آن را قبیح بداند ؟

۶- در عبارت ” امّا الاجماع فالمحصل منه … ” دلیل حاصل نبودن اجماع محصّل ، عقلی بودن مسئله است یا مخالف برخی از علماء ؟ برای جواب خود از ظهور متن استفاده کنید .

۷- در عبارت ” المنقول منه … فی المقام ” فی المقام اشاره به چه مطلبی دارد ؟

۸- با توجه به کلام مصنف ، بنویسید چرا ایشان قیام بناء عقلاء بر مذمت متجری به خاطر نفس فعل را ردّ می کند ؟

۹- بر کلام مصنف ” ان الحکم العقلی باستحقاق الذم … اذا تعلق بالفعل لا بالفاعل ” چه توجیهی دارید؟ ( چرا شارع از حکم عقل بر مذمت متجری از جهت فاعل تبعیت نمی کند؟)

۱۰- به تقریر دلیل عقلی و جواب شیخ دقت کنید آنگاه با تحلیل دقیق آنها بگویید که جواب شیخ چگونه مشکل تقریر را حل می کند ؟

۱۱- با توجه به کلام شیخ ” ان العقاب بما لا یرجع بالاخره الی الاختیار قبیح ” روایت شریفه “من سنّ سنهً سیئهً کان له مثل وزر من عمل بها” را توضیح دهید .

۱۲- در عبارت شیخ ” فالظاهر … ” چرا مصنف از تعبیر ” الظاهر” استفاده نموده است ؟ ( در حالی که ایشان ادلّه مخالفین را ردّ نمود )

۱۳- ” الّا أن یقال … استثناء از چه مطلبی است ؟چرا؟

۱۴- نظریه صاحب فصول را با تعیین ارکان زیر توضیح دهید :

الف – موضوع قبح تجری ، فعل است یا خبث سریره ؟ چرا ؟

ب- قبح تجرّی ذاتی است یا اقتضایی یا لا اقتضاء ؟ چرا ؟

۱۵- چرا عروض صفه محسّنه بر تجری ممکن نیست ؟

۱۶- به عبارت مصنف ” ثانیاً لو سلم … ” دقت کنید و استدلال ایشان را با روشن نمودن ارکان زیر بیان کنید .

الف – اصرار شیخ بر اقتضایی بودن قبح تجری چه نقشی در استدلال دارد؟ ( مثلاً اگر لا اقتضاء بود در استدلال چه خدشه ای وارد می شد)

ب- چگونه امکان تأثیر امور غیر اختیاری ( حسن یا قبح واقعی) در قبح را از بین می برد.

۱۷- در عبارت ” دعوی … ” دقت کنید ، مدعی با صرف احتمال به مقابله با شیخ پرداخته ، آیا می توانید آن را توجیه کنید ؟

۱۸- عبارت ” مضافاً الی الفرق … ” را توضیح دهید .

۱۹- آیا بین عبارت شیخ ” امّا استحقاقه للذم … ففیه اشکال ” و مطالب قبل ایشان تنافی می بینید ؟

۲۰- در عبارت مصنف ” نعم لو کان التجری علی المعصیه بالقصد الی المعصیه ” دقت کنید ، آنگاه با توجه به وجود اخبار متعارض در مقام ، به سوالات زیر پاسخ دهید :

الف – نظر نهایی شیخ در باره عقاب بر قصد معصیت چیست ؟ چگونه جواب خود را از متن استخراج می کنید ؟

ب- آیا جمع اخبار مذکور توسط شیخ ، جمعی تبرعی است یا عرفی ؟ چرا ؟

ج- به نظر شما آیا مرحوم شیخ خود این جمع را پذیرفته است ؟ دلیل یا توجیه خود را بنویسید.

۲۱- در عبارت شریفه ” ان الذین یحبون ان تشیع الفاحشه … ” چرا با وجود اینکه ” حب “و رضایت ” اختلاف قابل ملاحظه ای در اثبات مسئله ندارد مرحوم شیخ آیه شریفه مذکور را به عنوان موید گرفته است ؟

۲۲- در آیه شریفه ” فلم قتلتموهم ان کنتم صادقین ” آیا صرف اسناد قتل به مخاطبین بدلیل رضایت آنها میتواند عقاب را اثبات نماید؟[ به عبارت دیگر : شاید تعبیر ” فلم قتلتموهم ” دالّ بر مذمّت آنها باشد نه به عقاب آنها به خاطر رضایت ]

۲۳- عبارت شریفه ” من رضی بفعل فقد لزمه … ” چرا صلاحیت دلیل بودن بر عقاب را ندارد؟

۲۴- به کلام شهید در باب حرمت تجری مراجعه کنید و بگویید چرا با اینکه ایشان قائلند که فعل ” متجری به” دلات بر هتک حرمت مولی دارد ( و هتک حرمت مولی حرام است ) بازهم به نتیجه نمی رسند؟