دکتر جوادی: درسیر تحول و تطور در تاریخ فلسفه اخلاق به سه ایده پردازی با سه نتیجه ورویکرد برخورد می کنیم.

در جلسه ای که تحت عنوان فلسفه اخلاق در مدرسه عالی خاتم الاوصیا با حضور و سخنرانی معاون  وزیر فرهنگ و  ارشاد اسلامی جناب آقای دکتر جوادی شنبه مورخ ۹۶/۱۲/۲۰برگزار شد سیر تطور تاریخ فلسفه اخلاق درغرب و جهان مورد بحث و بررسی قرارگرفت .

آقای جوادی در ابتدا به تاریخ اندیشه غرب و اهتمام فلاسفه در تبیین عقلانی  مفاهیم اخلاقی اشاره کرد واظهار داشت: تکیه گاه  تمام نظرات فلسفی غرب  اندیشه های افلاطون وارسطو هست که هر کدام با توجه به نگرش خود به ایده پردازی در این باره پرداخته اند.

وی به عناصرموجود در بیان  فلاسفه اولیه در این حیطه اشاره کرد و گفت: اعتقاد به غایت گرایی انسان ، و ذات واحد و نگرش عقلانی در برخورد با تمام مسائل از خصوصیات این بزرگان است که نماد ونمود برتر اینان افلاطون وارسطو میباشند که با استفاده از بیان انتزاعی در تبیین دلائل و فلسفه مباحث اخلاقی و غیره ونگرش کلی آثاری را پدید آوردند که  بعدا این نگرش در اثر انقلاب رنسانس و  با ظهور و  تجلی دانشمندانی همچون هیوم  با تشکیک گرایی و اصالت لذت گرایی شکست اساسی خورد؛ با ظهور کانت درواقع دوره سوم از تاریخ اندیشه غرب شروع می شود که در واقع به نوعی رنگ و بوی توجه به اخلاق پر رنگ تر می شود. به این دلیل در نظر فلاسفه اسلامی کانت جایگاه ویژه دارد.

معاون وزیر فرهنگ و ارشاد در ادامه به بیان سیرتحول در ایران و جهان اسلام پرداخت و دراین باره گفت: سیر اندیشه فلسفی از یونان با ترجمه آثار یونانی شروع شد و  تقریبا این جریان سیصد سال قبل از آنی بود که اروپا از خواب قرون وسطا بیدارشود بنابراین مسلمانان را می توان از پیشتازان قضیه در تداوم و گسترش نظرات فلاسفه یونان قبل از اروپا دانست اما متاسفانه با ظهور افرادی همچون غزالی واندیشه های اشعری او که نظام عقلایی را زیر سوال برد گسترش مباحث عقلانی در جهان اسلام در بخش اهل تسنن رو به افول رفت و جهان تشیع نیز از آسیب نظرات غزالی در امان نماند گرچه بعدا با ظهور افرادی همچون ملاصدرا ، تا حدودی این صدمه جبران شد.

وی به بیان دو رویکرد متفاوت در بحث فلسفه اخلاق اشاره کرد و افزود: گاه افراد در مباحث اخلاق قاعده و قانون آن را بیان می کنند وگاه برخی خارج از گود با اشرافی که دارند به بیان مطالبی د راین حیطه می پردازند.که این دو  ،هر کدام طرفداران و مکاتب خاص خود را دارد.

دکتر جوادی آثار پدید آمده در عرصه فلسفه اخلاق در دنیای اسلام را همچنان حاوی نظرات اخلاقی پویا دانست و در این زمینه برخی از این آثار از جمله کتاب المله فارابی و یا از علمای متاخر میرزای قمی ـ قوانین الاصول ـ را نام برد.

وی در یک جمع بندی سه دوره متفاوت را یادآور شد و ابرازداشت: تاریخ اندیشه فلسفی با غایت گرایی افلاطونی و ارسطویی شروع می شود و در دوره رنسانس به انکار ذات گرایی میرسیم که  در آن عقلانیت عملی محدود به عقلانیت ابزاری می شود به این دلیل که معتقد بودند عقل قادر به درک  غایات نیست؛ در این دوره است که سود گرایی با لباس دین مطرح میشود و بالاخره در دوره سوم که اخلاق و توجه به آن با توجه به ویژگیهای خاص انسان باز دوباره جایگاه خاص خود را می یابد.

 

شایان یادآوری است مباحثی تحت عنوان فلسفه اخلاق و فلسفه کلام و فلسفه حدیث و…از سری مباحثی است که به بیان فلسفه این علوم می پردازد  و با دید اشرافی و مسلط خارج از چارچوب قواعد واصطلاحات داخل از هر کدام از این علوم به واکاوی آنها می پردازد.که این گونه برنامه ها تحت عنوان فوق برنامه از محوریت خاص در نظام آموزشی مدرسه عالی خاتم الاوصیا برخوردار می باشد.