حجیت خبرواحد و جواز استناد به آن در عرصه های خبری

حجیت خبرواحد و جواز استناد به آن  موضوع سومین جلسه اخلاق آیت الله علیدوست بود که در پاسخ به سوال یکی از طلاب مدرسه عالی خاتم الاوصیاء(عج) مورد واکاوی قرار گرفت.

آیت الله علیدوست در این جلسه که مورخ۹۷/۰۷/۱۸ برگزار شد، با اشاره به این که برخی مباحث هم ابعاد اجتماعی داشته و هم بعد فقهی
و هم بعد اخلاقی، در خصوص جواز استناد به خبر واحد و این که آیا به صرف شنیدن خبری از یک منبع می توان آن را حجت دانست و به آن اعتماد کرد یا نه مطالبی را بیان نمود.

وی با اشاره با اقتضائات روز و بهره برداری های رسانه ای، شنیدن مطلبی را صرفا از یک منبع، حجت ندانست و استناد به آن را با توجه به ویژگی رسانه ها از جمله: استفاده های ناقص، عامدانه و یا گنجاندن آن ذیل مطالبی دیگر جهت تسری روح دیگر مطالب به آن بحث به هر دلیل، مسئولیت زاعنوان نمود.وی دراین خصوص ادامه داد: البته چنانچه به هر دلیلی بحث و موضوعی مستقیما از سایت یا کتاب فردی اخذ شود اشکال ندارد به این دلیل که واسطه ای در کار نبوده و قابل اطمینان است. 

رئیس شورای عالی مدرسه خاتم الاوصیاء(عج)با بیان روایاتی در خصوص تحذیر شدید از قضاوت های نادرست اظهار داشت:روایتی از امام علی علیه السلام در مورد قاضی است که میفرمایند: «لسان القاضی بین الجمرتین من النار» ادامه داد: بر این مبنا فراموش نکنیم که هرگونه اظهار نظری در واقع یک نوع قضاوت است وهر قضاوتی نیز مسئولیت آور در پیشگاه حق تعالی است .

ایشان با استناد به حدیث امام صادق علیه السلام که میفرمایند: «کفی بالمرء کذبا ان یحدث بکل ما سمعه» اظهارداشت:حتی نمیتوان با بیان این عبارت «به نقل از خبرگزاری…»خود را مبرا از عوارض و مسئولیت های ناشی از پیامد قضاوت دانست.

وی پایان بخش مطالب خود را متمرکز بر این زاویه از زوایای بعد تکاملی قرارداد که مومن باید ملجم و لگام زده باشد که در هر حیطه ای اظهارنظر نکند و یا این که بسیار محتاط باشد و افزود:اصولا از جمله شاخصه های انسان عاقل، سکوت اوست که می تواند از بسیاری از آفات جلوگیری  کند.وی همچنین ادامه داد شاید یکی از دلایلی که باعث شده روایات و آیاتی که در مذمت قضاوت بیان شده ،تاثیرگذار نباشد ،انس بیش از حد با آن ها باشد که طبعا صولت زا و ابهت زاست که این امر به هر حال از اهمیت  بار مسئولیت امر قضاوت و اظهار نظر کم نخواهد کرد و در این باره نباید تکرار، سنگینی و هشدارها را مضمحل نشان دهد .